Opłata
adiacencka dotyczy właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości.
Wyróżnia się 3 rodzaje opłat adiacenckich, z tytułu:
-
podziału nieruchomości,
-
podziału i scalenia,
- budowy
urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa lub
jednostek samorządu terytorialnego.
Podstawowe
regulacje prawne dotyczące opłat adiacenckich zawarte są w ustawie o gospodarce
nieruchomościami. Opłaty adiacenckie nie obejmują nieruchomości przeznaczonych
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele rolne lub leśne.
Opłata
adiacencka ustalana jest na podstawie decyzji wójta, burmistrza, prezydenta
miasta, przy czym wysokość stawki procentowej tej opłaty jest ustalana przez
radę gminy w drodze uchwały. Wysokość stawki jest również ustalana w uchwale o
scaleniu i podziale nieruchomości.
Stawka
procentowa opłaty adiacenckiej nie może przekroczyć:
• 30% dla wzrostu wartości nieruchomości
spowodowanego jej podziałem
• 50% dla wzrostu wartości nieruchomości
spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej lub przeprowadzeniem
scalania i podziału nieruchomości
Opłaty
adiacenckiej nie należy mylić z tzw. opłatą (rentą) planistyczną, która
pobierana jest z zupełnie innych przyczyn i na podstawie innych przepisów.
Opłaty adiacenckie to nie źródło dochodów gminy, ale możliwość rekompensaty
kosztów ponoszonych przez Skarb Państwa lub samorząd terytorialny na rozwój
nieruchomości.
Opłaty
mogą być pobrane jednorazowo lub w ratach, płatnych w okresie 10 lat.
Rzeczoznawca majątkowy określa wartość nieruchomości po dokonaniu podziału lub
inwestycji i wartość sprzed dokonania podziału lub inwestycji.
Opłata
adiacencka z tytułu podziału nieruchomości
Jest
naliczana, kiedy właściciel lub użytkownik wieczysty dokona podziału
geodezyjnego nieruchomości, z jednej nieruchomości powstaje kilka
nieruchomości. Jest ustalana na podstawie decyzji wójta, burmistrza, prezydenta
w wysokości maksymalnie 30% od wzrostu wartości nieruchomości. Opłata
adiacencka dotyczy tego, kto w dniu wydania decyzji o podziale był właścicielem
lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości. Opłata może być pobrana w ciągu 3
lat od dnia kiedy decyzja o podziale stała się ostateczna do dnia wydania
decyzji o opłacie adiacenckiej. Zwolniona z opłat jest powierzchnia poniżej
0,3000 ha, ale tylko na powiększenie sąsiedniej nieruchomości lub regulacji
granic między sąsiadującymi nieruchomościami.
Opłata
adiacencka z tytułu scalenia i podziału nieruchomości
Następuje
scalenie ewidencyjne całej nieruchomości a następnie podział nowo utworzonego
obszaru. Uczestnicy postępowania scaleniowego otrzymują taka samą ilość
działek, powierzchnia może być pomniejszona proporcjonalnie, na przykład o
wydzieloną nową drogę lub poszerzenie już istniejącej. Gmina jest zobowiązana
do uzbrojenia terenu w urządzenia infrastruktury technicznej. Warunki scalenia
i podziału określane są w planie miejscowym. Wymierzenie tej opłaty jest
obowiązkowe i dotyczy wszystkich uczestników postępowania, w wysokości
przyjętej przez radę gminy w uchwale o scaleniu i podziale, nie więcej niż 50%
wzrostu wartości nieruchomości.
Opłata
adiacencka na skutek wzrostu wartości nieruchomości przy budowie urządzeń
infrastruktury technicznej z udziałem środków publicznych
Przez
budowę urządzeń infrastruktury technicznej, w wyniku której może zostać
naliczona opłata adiacencka należy rozumieć:
• budowę drogi
• wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo
nad ziemią urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych,
elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych
Gmina ma
3 lata do wydania decyzji o opłacie adiacenckiej licząc od chwili oddania do
użytku infrastruktury technicznej. Opłata ta wynosi do 50% od wzrostu wartości
nieruchomości. Aby opłata mogła być naliczona muszą być spełnione warunki –
podjęcie uchwały przez radę gminy o wysokości opłaty udział środków publicznych, muszą być
stworzone warunki do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń
infrastruktury technicznej albo warunki do korzystania z wybudowanej drogi. W
przypadku częściowego przeznaczenia nieruchomości na cele rolne i inne dla
zaistnienia opłaty adiacenckiej nie ma znaczenia jaka część jest przeznaczona
na cele rolne i inne, ale istotne jest, które przeznaczenie głównie korzysta z
infrastruktury. Jeżeli głównie korzysta przeznaczenie inne to opłata będzie
naliczona, jeżeli rolne, to opłata nie wystąpi.